image/svg+xml
image/svg+xml

Herbaryum Hazırlık Teknikleri

Laboratuvar Çalışması:


Öncelikle herbaryumdaki temizliği, düzenlenmesi yapılmak üzere çalışmalara başlandı. Herbaryum hazırlık odasında herbaryum kartonlarının kesimi , etiket yapıştırma, etiket isimlendirme ön çalışmaları yapıldı.

Arazi çalışmaları sırasında toplanan bitkileri 45*30 cm boyutlarında kafes şeklinde yapılmış tahtadan presler içine yerleştirilerek herbaryum hazırlık odasına getirildi. Bitkileri topraktan sökmek için kazma, kısa kürek kullanıldı. Her örnek için arazi not defterine bitkilerin koleksiyon numaraları, numaraların karşısına gerekli notlar (il, ilçe, mevkii, yükseklik, tarih vb.) alındı. Aynı numara bitkinin yerleştirildiği gazete kağıdının arasına ayrı bir kağıda yazılarak koyuldu. Bitki örnekleri en az ikişer adet olmak üzere çiçek ve meyve gibi kısımlarının üzerinde bulunmasına dikkat edilerek toplandı. İdeal bitkiler toplandıktan hemen sonra gazete kağıtları arasına alınarak preslenmek üzere Bartın Üniversitesi, Orman Mühendisliği, Orman Botaniği laboratuvarına getirildi. Toplanan her bir bitkinin farklı açılardan doğal yetişme ortamında fotoğrafları çekildi.
Arazi çalışması sonrasında herbaryum hazırlık odasına (laboratuvara) getirilen bitkiler, arazide çekilen fotoğraflarla da eşleştirilerek incelenecek ve teşhisleri yapıldı. Bitki teşhisleri için Davis’in Türkiye ve Doğu Ege Adaları Florası (Flora of Turkey and East Aegean) (Davis, 1965-1985; Davis, 1988), Türkiye’nin bütün ağaçlar ve çalıları (Akkemik, 2014), Türkiye’nin Bitkiler Listesi (Damarlı Bitkiler) (Güner, 2014) kitaplarından yararlanılmıştır. Bitkilerin preslenerek kurutulması işleminde her bir bitki örneği tüm parçaları düzgün ve kolayca görülebilecek şekilde gazete kağıtları arasına muhafaza edildi, gazete kağıtları bitki örnekleri tamamen kuruyana kadar günlük olarak değiştirildi. Bitkiler preslenirken bitki örneği katlanmış tek bir gazete kağıdı içine yerleştirilecek ve içinde bitki örneği olan bu gazeteler geçici olarak üst üste istiflendi. Her gazetenin üzerine, o bitkiye ait arazi defterine kaydedilmiş arazi numarası yazıldı. Kurutma işlemini takiben bitki materyalleri 30x41cm boyutlarında herbaryum kartonlarına (standart ağırlıkta Bristol kartonu) yapıştırıldı ve tüm bitkiler için herbaryum kartonunun sağ alt köşesinde örneğe ait bilgileri içerecek etiket yapıştırıldı. Kurutulmuş, preslenmiş ve kartonlara yapıştırıcılar ile sabitlenmiş etiketlenmiş olan herbaryum örneklerine bir herbaryum koleksiyonu numarası verildi. Bu işlemleri takiben böcek kontaminasyonuna karşı tedbir amaçlı kartona yapıştırılmış bitki örnekleri derin dondurucuda bir hafta süresince bırakıldı. Herbaryum örneklerinin sınıflandırılmasında en yaygın kullanılan Dalle Torre ve Harm’ın sistemi olup, bu da “Engler-Prantl” sistemine dayanmaktadır (Simpson,2012). Saklama koşullarına uygun hazırlanan herbaryum  örnekleri “Engler-Prantl” sistemi kullanılarak cins dosyalarına ve metal herbaryum dolaplarında saklanmak üzere metal dolaplara yerleştirildi. Herbaryumda böcek kontaminasyonuna müsaade etmemek için herbaryum ilaçlama işlemi yapıldı.